Ośrodek Profilaktyki i Terapii

 Załącznik  

do Uchwały Nr  XXXV/394/09

Rady  Miejskiej w Piszu

z  dnia  23 marca 2009r.

 

 

 

 

 

PROGRAM

PROFILAKTYKI  I  ROZWIĄZYWANIA

PROBLEMÓW  ALKOHOLOWYCH

GMINY PISZ NA ROK 2009

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SPIS  TREŚCI

 

 

 

Wprowadzenie    ………………………………………………………….....................3

Rozdział I

1.      Problemy alkoholowe na terenie Gminy Pisz…………………………………..5

Rozdział II

1.      Cele  Programu Profilaktyki i Rozwiązywania

           Problemów Alkoholowych w Gminie Pisz……………………………………..9

2.      Zadania  Programu Profilaktyki i Rozwiązywania

           Problemów Alkoholowych w Gminie Pisz…………………………………....11

 

Rozdział III

1.      Zasady finansowania działań związanych  z realizacją  Programu Profilaktyki              i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych  w Gminie Pisz ………………23

2.      Zasady wynagradzania członków  Komisji  Rozwiązywania  Problemów Alkoholowych w Gminie Pisz  ………………………………………………23

 

 

 

WPROWADZENIE

Spośród licznych problemów społecznych występujących w naszym kraju, problemy związane z  nadużywaniem alkoholu mają szczególne znaczenie.

Wynika to przede wszystkim z rozmiarów tego zjawiska  oraz jego społecznych i ekonomicznych kosztów. Konsumpcja alkoholu ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno jednostek, jak i rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących szkodliwie, ale wpływają też na całą populację. Nadużywanie alkoholu powoduje wiele szkód społecznych, takich jak:

·        zakłócenia bezpieczeństwa publicznego;

·        przestępczość;

·        wypadki samochodowe;

·        przemoc w rodzinie;

·        ubóstwo;

·        bezrobocie.

W związku z powyższym  działania w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów alkoholowych muszą być przedmiotem szczególnej troski ze strony      organów administracji rządowej i samorządowej, a   zakres tych działań  reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości                                   i   przeciwdziałaniu alkoholizmowi  (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.). 

Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest kontynuacją zadań realizowanych w Piszu już od 1997 roku.

Program w swej konstrukcji merytorycznej jest tożsamy z założeniami Narodowego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przyjętego  na  lata  2006 – 2010.

 

 

 

 

Objaśnienia skrótów stosowanych w niniejszym opracowaniu:

KRPA       -   Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Piszu

PPiRPA    -    Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

                      w  Piszu

PARPA    -    Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

AA           -    Ruch Anonimowych Alkoholików

DDA       – dorosłe dzieci alkoholików

Al-Anon   -    Ruch samopomocowy członków rodzin z problemem alkoholowym

Al.-Ateen  -   Ruch samopomocowy dzieci z rodzin z problemem alkoholowym

KPP         -     Komenda Powiatowa Policji w Piszu

MGBP      -    Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna w Piszu

MGOPS    -   Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej  w Piszu

MGOSiR   -   Miejsko – Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Piszu

OPiT         -   Ośrodek Profilaktyki i Terapii w Piszu

PTU         -  Poradnia Terapii Uzależnień w Piszu

PCPR        -   Powiatowe  Centrum  Pomocy  Rodzinie w Piszu

PKPR        -   Punkt Konsultacyjny dla Osób Doznających Przemocy w Rodzinie

PDK         -     Piski Dom Kultury w Piszu

PPP-P        -   Powiatowa Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Piszu

UM           -    Urząd Miejski w Piszu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ROZDZIAŁ  I

1.Problemy alkoholowe na terenie Gminy Pisz

Badania prowadzone przez PARPA  wskazują, że główne problemy alkoholowe w Polsce dotyczą następujących zjawisk:

·        używania alkoholu przez młodzież  (najbardziej rozpowszechnione zachowanie ryzykowne  nastolatków);

·        uszkodzeń zdrowia osób uzależnionych (choroby typu: zapalenie wątroby, alkoholowe zespoły psychoorganiczne, zapalenie trzustki, przewlekłe psychozy alkoholowe) i związanej z tym dezorganizacji życia społecznego osób uzależnionych i ich rodzin (bezrobocie, niższy status socjoekonomiczny,, niski poziom wykształcenia, wypadki i przemoc interpersonalna);

·        uszkodzeń zdrowia związanych z nadużywaniem alkoholu (choroby typu: nadciśnienie tętnicze, choroby wątroby, wybrane typy nowotworów, zaburzenia psychiczne, zwłaszcza o charakterze depresyjnym i lękowym, uszkodzenia ciała i śmierć w wyniku spowodowanych wypadków komunikacyjnych, przemoc interpersonalna, utonięcia, samobójstwa);

·        zaburzeń życia rodzinnego,  w tym zjawiska przemocy w rodzinie                           i wynikających stąd szkód natury fizycznej, psychosomatycznej, emocjonalnej i psychospołecznej (dotykających szczególnie mocno dzieci);

·        naruszania prawa przez osoby będące pod wpływem alkoholu, w tym kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu;

·        naruszania prawa przez osoby handlujące alkoholem a szczególnie zjawiska sprzedaży alkoholu nieletnim;

·        strat ekonomicznych i uszkodzeń środowiska pracy (absencja, obniżona wydajność pracy, wypadki).    

 

 

Szkody dotyczące osób uzależnionych i  współuzależnionych od alkoholu  zamieszkałych na terenie Gminie Pisz przedstawia niniejsza tabelka:

Rodzaj problemu alkoholowego	Rodzaj szkód	Wymiar problemu                      na terenie Gminy
Uzależnienie od alkoholu               Osoby nadmiernie pijące             Pijąca młodzież       Szkody dzieci                z rodzin                         z problemem alkoholowym                        Szkody współmałżonków (partnerów)           i innych, bliskich dorosłych   Szkody osób dorosłych wywodzących się z rodzin                        z problemem alkoholowym.	Umieralność o 15 – 20 lat wcześniej niż  średnia populacji, choroby somatyczne, niedożywienie, ubożenie, problemy w pracy, bezrobocie, konflikty w rodzinie         Zachowania obciążające siebie             i inne osoby, choroby somatyczne, częste wizyty u lekarza, „wcześni” renciści, niedożywienie, ubożenie, problemy w pracy, bezrobocie, konflikty  rodzinne, sprawcy przestępstw i wykroczeń, sprawcy wypadków i kolizji drogowych.   Problemy z nauką, komplikacje życia rodzinnego, utrata potencjału rozwojowego, konflikty z prawem, zagrożenie dla innych młodych ludzi.   Długotrwałe i trudne do usunięcia szkody zdrowotne, materialne, rozwojowe  i emocjonalne; częste ofiary przemocy fizycznej, psychicznej i seksualnej                               Współuzależnienie,  choroby somatyczne, dysfunkcyjność           i ubożenie rodzin, ofiary przemocy     Objawy wspóluzależnienia, choroby somatyczne, problemy natury psychicznej i emocjonalnej.	Około 3000 osób uzależnionych od alkoholu; PTU udzieliła 5600 porad, KRPA rozpatrzyła 143 wniosków   (w tym  115 nowych zgłoszeń) oraz przeprowadziła 309 rozmów z osobami uzależnionymi i ich rodzinami.   Około 2.500 osób             Około 867 osób       4.000 dzieci żyjących                    w rodzinach z problemem alkoholowym Około 4.500 osób.         Do Punktu Konsultacyjnego dla Osób Doznających Przemocy   w Rodzinie zgłosiły się 164 osoby.       Brak ścisłych danych, ale   zjawisko to dotyka znacznej części społeczeństwa

 

MGOPS, w 2007 roku, udzielił wsparcia materialnego 43 rodzinom                                    z problemem alkoholowym  ( liczącym łącznie 88 osoby ),  w tym 13 rodzinom ze środowisk wiejskich.

 

 

 

Naruszenia prawa i porządku publicznego przez pijących.

	Powiat
	2007 rok	2008 rok
Nietrzeźwi kierujący:
Kierowanie pojazdem pod działaniem alkoholu, w tym:	381	350
pojazdami mechanicznymi	184	211
rowerami	197	139
Przemoc w rodzinie:
Ilość interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie	218	266
Sprawcy przemocy pod wpływem alkoholu	192	232
Sprawcy przemocy zatrzymani do wytrzeźwienia	147	171
Ilość osób pokrzywdzonych w wyniku przemocy domowej	391	468
Ilość postępowań dotyczących znęcania nad rodziną, (art. 207 kk)	96	67
Osoby nietrzeźwe
Osoby zatrzymane do wytrzeźwienia   / izolowane z miejsc publicznych /	376	530
Osoby niepełnoletnie zatrzymane pod wpływem alkoholu	143	152

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ROZDZIAŁ  II

1.Cele  Programu Profilaktyki                   i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Cele strategiczne:

Ø          zapobieganie powstawaniu nowych problemów związanych                              z    używaniem środków psychoaktywnych na terenie Gminy Pisz;

Ø          zmniejszanie rozmiarów aktualnie istniejących problemów;

Ø          kształtowanie wizerunku bezpiecznej gminy poprzez aktywną współpracę z KPP, ze szczególnym ukierunkowaniem na szybkie reagowanie                     w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa mieszkańców;

Ø          rozszerzanie zakresu współpracy z KPP w sprawach wynikających                z realizacji zapisów Ustawy o wychowaniu w trzeźwości                                    i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

 

Cele szczegółowe:

Modelowanie zdrowego stylu życia poprzez:

Ø          wprowadzanie do szkół profesjonalnych programów profilaktycznych;

Ø          stwarzanie alternatywnych, ciekawych możliwości spędzania wolnego czasu;

Ø          rozszerzanie programów psychoprofilaktycznych dla młodzieży o różne formy zajęć sportowych;

Ø          szkolenie nauczycieli i wychowawców przygotowujące do prowadzenia profesjonalnej i efektywnej pracy z dziećmi i młodzieżą;

Ø          zmniejszanie szkód związanych z dysfunkcją rodzin z problemem alkoholowym poprzez obejmowanie profesjonalną opieką jak największej liczby dzieci i młodzieży.

Ø          podejmowanie działań mających na celu integrację społeczną osób uzależnionych od alkoholu, będących w trakcie leczenia.

 

Przewidywane efekty:

§        nauczyciele:

Ø          potrafią organizować i prowadzić zajęcia o charakterze profilaktycznym, zgodnie z założeniami szkoły humanistycznej;

Ø          znają metody i techniki integracji grupy klasowej, rozwiązywania problemów  i konfliktów, interwencji profilaktycznej;

§        młodzież:

Ø          wyposażona jest w podstawowe umiejętności życiowe pozwalające zapobiegać podejmowaniu zachowań ryzykownych;

§        rodzice:

Ø          wyposażeni są w podstawową wiedzę dotyczącą prawidłowości rozwoju dziecka, potrzeb psychicznych dziecka i warunków niezbędnych do ich zaspokajania, znają zasady prawidłowej komunikacji z dziećmi i sposoby wyznaczania granic;

Ø          znają instytucje, które mogą ich wspomóc w procesie wychowywania dzieci;

§        rodziny z problemem alkoholowym i dotknięte przemocą:

Ø          uzyskują profesjonalną pomoc i wsparcie;

Ø          potrafią „zatrzymać” przemoc;

Ø          mają większą świadomość swoich praw.

 

 

 

 

 

2.    Zadania  Programu Profilaktyki                       i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

ZADANIE NR 1

Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu.

Lp.	Sposób realizacji zadania	Realizator, współrealizator	Termin realizacji
1.	Prowadzenie OPiT  ( w tym organizacja prac KRPA)  realizującego zadania  PPiRPA Gminy Pisz.	Kierownik OPiT, KRPA	na bieżąco
2.	Kontynuacja niezbędnych oddziaływań terapeutycznych poprzez finansowanie zajęć,  w ramach terapii pogłębionej, prowadzonych podczas realizacji  następujących programów: ·        terapia pogłębiona dla osób uzależnionych  z okresem trzeźwienia min. 24 miesiące; ·        program rozwoju osobistego dla osób  po ukończeniu terapii uzależnienia                  i współuzależnienia (grupa łączona); ·        konsultacje indywidualne programów rozwoju osobistego dla osób uzależnionych od alkoholu i DDA.	PTU,  OPiT	na bieżąco
4.	Finansowanie zajęć terapeutycznych                        i psychoedukacyjnych kierowanych do rodziców i opiekunów prawnych młodzieży zagrożonej uzależnieniem.	PTU, OPiT	jak wyżej
5.	Dofinansowywanie szkoleń związanych                     z podnoszeniem kwalifikacji osób pracujących z ludźmi uzależnionymi od alkoholu i ich rodzinami.	Kierownik OPiT, KRPA	jak wyżej
6.	Użyczanie pracownikom lecznictwa odwykowego   pomieszczeń  i wyposażenia niezbędnych do prowadzenia terapii osób uzależnionych i współuzależnionych oraz realizacji programów terapeutycznych kierowanych  do ich rodzin.	Kierownik OPiT	jak wyżej
7.	Kontynuacja działań dotyczących: ·        popularyzacji aktualnej wiedzy z zakresu profilaktyki uzależnień; ·        zakupu i dystrybucji materiałów  informacyjno-edukacyjnych (broszury, ulotki itp.); ·        stałego monitoringu problemów uzależnień  na terenie gminy.	pracownicy OPiT,         KRPA	na bieżąco

 

Komentarz:

  Warunkiem skuteczności  wszelkich działań podejmowanych na rzecz osób                 z  problemem alkoholowym i członków ich rodzin jest zapewnienie dostępności do profesjonalnej i efektywnej terapii. Osoby prowadzące terapię uzależnienia                           i współuzależnienia  od alkoholu  zobowiązane są do doskonalenia zawodowego,                            a Gmina powinna dofinansowywać szkolenia terapeutów, odbywające się w ramach podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych.  Powyższe wiąże się z faktem, że Narodowy Fundusz Zdrowia kładzie coraz większy nacisk na  posiadanie certyfikatów ( zarówno specjalisty, jak i instruktora terapii uzależnień) i ilość zakontraktowanych świadczeń uzależnia od zaawansowania procesu kształcenia poszczególnych terapeutów.

 

 

 

 

 

ZADANIE NR 2

Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą                     w rodzinie.

Komentarz:

Nadużywanie alkoholu przez jednego z członków rodziny destabilizuje funkcjonowanie całego systemu rodzinnego, rodzi poważne problemy i jest przyczyną  cierpienia dorosłych i dzieci.  Wszystkie   osoby dorosłe potrzebują  specjalistycznej pomocy i wsparcia ze względu na możliwość wystąpienia   współuzależnienia,  bądź  zespołu  zaburzeń przystosowania określanego syndromem DDA.  

            Wychowywanie się w rodzinie z problemem alkoholowym skutkuje  szczególnie dramatycznymi konsekwencjami dla rozwoju fizycznego i psychicznego dzieci.                 Żyją one w stanie chronicznego napięcia i stresu, w poczuciu braku bezpieczeństwa emocjonalnego i fizycznego,  doświadczają wielu traumatycznych przeżyć, często są ofiarami przemocy ze strony najbliższych lub otoczenia. Dzieci te nie mogą liczyć na wsparcie i pomoc bliskich i  dlatego organizowanie i  udzielanie im pomocy z zewnątrz musi być jednym z priorytetowych zadań realizowanych w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 

ZADANIE NR 3

Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii,                        w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie   pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących                               w pozalekcyjnych programach opiekuńczo – wychowawczych                                              i socjoterapeutycznych

 

Komentarz:

            Wszelkie działania zapobiegawcze będą tym bardziej skuteczne, im mocniej zintegrowany będzie system gminnej profilaktyki.

 Powinien on więc  zawierać jak najwięcej środowiskowych programów, czynnie angażujących wiele grup lokalnej społeczności (młodzież, rodziców, wychowawców, sprzedawców napojów alkoholowych, kierowców) w działania na rzecz ograniczania popytu na środki psychoaktywne.

 

 

ZADANIE NR 4

Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych                  służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

 

 

Komentarz:

Gmina może powierzyć  wykonanie  niektórych  zadań  programu organizacjom pozarządowym pod warunkiem, że w statucie tych organizacji znajdują się zapisy określające ich  zaangażowanie w sprawy związane z rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Bardzo ważnym partnerem Gminy w tym zakresie są stowarzyszenia                           i kluby abstynenckie, które powinny realizować szeroko rozumianą pracę socjoterapeutyczną wśród osób uzależnionych i ich rodzin, zapewniać integrację społeczną i przeciwdziałać  tym samym wykluczeniu społecznemu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZADANIE NR 5

Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych                          w art. 13 ¹ i 15 Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZADANIE NR 6

Wspieranie zatrudnienia socjalnego

 

Komentarz:

W opinii PARPA finansowanie funkcjonowania klubów integracji społecznej  ze środków przeznaczonych na realizację gminnego programu profilaktyki                                   i rozwiązywania problemów alkoholowych może być jedynie proporcjonalne do udziału w oferowanych przez nie zajęciach integracyjnych osób uzależnionych od alkoholu, po zakończeniu programu  psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego. Realizacja tego zadania może się również odbywać poprzez  wspieranie   klubów pracy.

 

 

 

 

 

 

ROZDZIAŁ  III

1. Zasady finansowania działań związanych                    z realizacją PPiRPA w Gminie Pisz

Program realizowany jest głównie ze środków funduszy z rozdziału 85154 par.3030  -  „Ochrona Zdrowia  -  Przeciwdziałanie Alkoholizmowi”.

Istnieje również możliwość wspierania programu ze środków instytucji pozarządowych, osób fizycznych, ofiarodawców, PARPA itp

 

2. Zasady wynagradzania członków KRPA              w Piszu.

Ustala się następujące zasady wynagradzania członków KRPA:

1.      Wynagrodzenie przysługuje członkom KRPA za uczestnictwo i pracę                                w posiedzeniach KRPA i powoływanych zespołach problemowych                       w wysokości 10% minimalnego, aktualnego wynagrodzenia za pracę (obowiązującego w 2009 roku) za każde posiedzenie.

2.      Potwierdzeniem uczestnictwa w posiedzeniu i pracach zespołów problemowych jest podpisana lista obecności, będąca jednocześnie podstawą do dokonania wypłaty wynagrodzenia.

 

 

 

Przewodniczący Rady

               

                                                                           Stanisław Olender